Bước 1: Kết nối họng hút với nguồn phát sinh bụi
Bước đầu tiên là tạo ra đường dẫn cho bụi đi vào hệ thống. Kết nối: Các họng hút bụi (hay còn gọi là phễu hút hoặc ống nhánh) được lắp đặt và kết nối trực tiếp vào miệng hút của quạt. Các họng hút này thường được đặt tại các điểm phát sinh bụi trong nhà xưởng, ví dụ như tại đầu ra của máy cưa, máy bào, máy chà nhám, hoặc các khu vực mài, cắt tạo bụi. Mục đích là để thu gom bụi ngay tại nguồn, ngăn chúng phát tán ra không khí làm việc.
Bước 2: Thu gom và vận chuyển bụi vào túi lọc
Sau khi các họng hút đã kết nối, quạt sẽ tạo ra lực để di chuyển luồng khí bụi.
- Lực hút của quạt: Nhờ lưu lượng (thể tích khí di chuyển trên đơn vị thời gian) và áp suất âm được tạo ra bởi cánh quạt quay, quạt sẽ hút không khí chứa bụi từ các họng hút đã kết nối.
- Vận chuyển bụi: Luồng khí này mang theo bụi bẩn đi qua hệ thống ống dẫn (nếu có) và được thổi (hoặc đẩy) vào buồng chứa các túi vải lọc bụi. Thiết kế của buồng chứa và vị trí thổi khí thường nhằm phân phối luồng khí bụi tương đối đều đến các túi lọc.
Bước 3: Quá trình lọc bụi qua túi vải chuyên dụng
Đây là công đoạn chính, nơi bụi được tách ra khỏi không khí.
- Vật liệu lọc: Các túi vải được làm từ các vật liệu lọc chuyên dụng, thường là các loại vải tổng hợp như polyester, polypropylene, hoặc cotton, có cấu trúc sợi đặc biệt tạo ra các lỗ nhỏ.
- Nguyên lý lọc: Khi luồng khí chứa bụi đi vào buồng và tiếp xúc với bề mặt túi vải, không khí (có kích thước phân tử rất nhỏ) có thể đi qua các lỗ nhỏ của vật liệu lọc và thoát ra ngoài. Tuy nhiên, các hạt bụi (có kích thước lớn hơn) sẽ bị giữ lại trên bề mặt hoặc bị kẹt trong các sợi vải. Quá trình này là sự kết hợp của nhiều cơ chế lọc khác nhau như sàng lọc, quán tính, khuếch tán và bám dính tĩnh điện.
- Không khí sạch thoát ra: Sau khi đi qua lớp vải lọc, không khí đã được loại bỏ bụi sẽ trở nên sạch hơn và thoát ra ngoài (thường qua miệng thổi của quạt) hoặc được đưa trở lại môi trường làm việc (đối với các hệ thống kín hoặc có tái tuần hoàn khí).
Bước 4: Hiện tượng bụi bám và công đoạn rũ bụi định kỳ
Trong quá trình lọc, bụi sẽ tích tụ trên bề mặt túi vải, ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động.
- Bụi bám trên thành túi: Qua một thời gian sử dụng, lớp bụi (thường gọi là lớp bánh bụi - filter cake) sẽ bám ngày càng nhiều trên thành túi lọc. Lớp bụi này ban đầu có thể giúp lọc được các hạt bụi mịn hơn, nhưng khi dày lên, nó sẽ làm giảm tiết diện (diện tích) cho không khí đi qua túi lọc.
- Giảm hiệu suất: Lớp bụi dày trên túi làm tăng trở lực cho luồng khí, khiến quạt phải làm việc nặng hơn (tiêu thụ điện năng nhiều hơn) và lưu lượng khí hút giảm đi đáng kể, làm giảm hiệu quả thu gom bụi tại các họng hút.
- Công đoạn rũ bụi: Vì vậy, cần phải thực hiện công đoạn rũ bụi thường xuyên. Việc rũ bụi là tác động cơ học lên túi lọc (ví dụ: rung, gõ, hoặc sử dụng khí nén thổi ngược) để làm cho lớp bụi bám trên thành túi rơi xuống phễu thu bụi bên dưới. Công đoạn này giúp làm sạch bề mặt túi lọc, khôi phục khả năng thông khí và duy trì hiệu suất hút lọc bụi của quạt.
Bước 5: Xả bụi và tùy chỉnh tần suất thực hiện
Bụi đã được lọc và rũ xuống cần được loại bỏ khỏi hệ thống.
- Bụi lắng xuống phễu: Sau khi rũ bụi, lượng bụi đã được tách ra sẽ lắng xuống phễu thu bụi (hopper) ở phần dưới của quạt hút bụi.
- Xả bụi: Khi lượng bụi lắng xuống nhiều, tích tụ đầy trong phễu thu, cần tiến hành tháo túi lọc (đối với một số loại máy) hoặc mở van xả bụi dưới đáy phễu thu để xả bụi đã thu gom ra ngoài. Bụi này sau đó được đóng bao để xử lý hoặc tái chế.
- Tùy chỉnh tần suất: Tùy vào lượng bụi cần xử lý (từ quy trình sản xuất) và loại bụi (bụi gỗ, bụi xi măng, bụi kim loại...) mà thời gian rũ bụi và xả bụi của quạt hút bụi sẽ khác nhau. Các nhà xưởng sản xuất nhiều bụi sẽ cần rũ bụi và xả bụi thường xuyên hơn để đảm bảo máy hoạt động hiệu quả liên tục.
Nguyên lý hoạt động của quạt hút bụi túi vải dựa trên việc sử dụng lực hút để đưa bụi vào buồng lọc và sử dụng túi vải làm màng lọc để tách bụi ra khỏi không khí. Việc rũ bụi và xả bụi định kỳ là các công đoạn bảo trì thiết yếu để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả và bền bỉ.
